Baldur’s Gate

Baldur’s Gate là tựa game đầu tiên sử dụng Infinity Engine huyền thoại. Engine này cũng được dùng để phát triển hai phần Icewind Dale và Planescape: Torment. Năm 2012, fan hâm mộ đã tạo ra GemRB, phiên bản mã nguồn mở của engine này.

Sự ra đời của Final Fantasy VII vào năm 1997 thường được coi là sự kiện bản lề thay đổi vận mệnh của thể loại RPG Nhật Bản. Nhưng sự ra đời của Baldur’s Gate một năm sau đó, lại ít khi được nhận định là đã hồi sinh CRPG.

Vào giữa thập niên 90, khi thể loại này đã bắt đầu thoái trào, mất đi sức hấp dẫn trước những "Doom nhái", game RTS hay sự phổ biến ngày càng lan rộng của console, một số nhà phát triển CRPG rất băn khoăn liệu họ có đang tự đào hố chôn mình hay không. Tuy nhiên, Baldur’s Gate đã đưa họ trở lại ánh hào quang, bán được hơn 2 triệu bản trên toàn thế giới, và giúp BioWare non trẻ lúc đó gia nhập hàng ngũ những tên tuổi gắn liền với CRPG.

Baldur's Gate không phải là CRPG duy nhất trên thị trường vào thời điểm đó. Series Fallout chí tôn đã ra mắt phiên bản đầu tiên một năm trước với nhiều lời khen ngợi tương tự, nhưng doanh số chỉ bằng một phần nhỏ. Sức hấp dẫn của Baldur’s Gate một phần bắt nguồn từ bộ luật Advanced Dungeons & Dragons phổ biến, được đưa vào game dưới dạng một hệ thống chiến đấu được yêu thích nhất trong thể loại này: thời gian thực nhưng cho phép dừng. Hãy nghĩ đến một game RTS, trong đó người chơi có thể bấm phím cách để tạm dừng hành động và ra từng lệnh cụ thể cho tổ đội sáu nhân vật chuyên biệt của mình.

Các trận chiến diễn ra liền mạch ngay trong hành trình khám phá thế giới Forgotten Realms rộng lớn, với nhiều bản đồ đan xen, bao gồm tuyệt tác 6 bản đồ chính là thành Baldur's Gate trứ danh, chứa đầy những cuộc chạm trán ở độ khó khác nhau.

Dù bản chất không hẳn là một thế giới mở, nhưng hệ thống các bản đồ chồng chéo lên nhau, cùng với khả năng khám phá (gần như) không giới hạn vẫn mang cảm giác tự do đến cho Baldur’s Gate. Bạn sẽ bị nghiện mở bản đồ trong quá trình chơi và xoá tan "màn sương chiến tranh". Khám phá cũng mang lại phần thưởng, nhưng không đủ thường xuyên để khiến bạn cảm thấy cứ bước đến đâu là có "đồ ngon" đến đó.

Trên thực tế, Baldur’s Gate là ví dụ tiêu biểu về nghệ thuật sử dụng không gian vô dụng. Người chơi có thể bước vào nhiều tòa nhà, nhưng đa phần đều không có điểm gì đáng chú ý ở bên trong. Nhiều bản đồ chỉ là những dải rừng đơn lẻ, thi thoảng có một vài cuộc chạm trán với kẻ địch. Thuở ấy, thế giới tồn tại theo đúng bản chất của mình, chứ không phải chỉ là một sân chơi đơn thuần cho người chơi như thường thấy hiện nay. Điều này làm cho thế giới chân thật hơn, đồng thời khiến những khoảnh khắc hiếm hoi mà bạn phát hiện được điều gì đó độc đáo và hữu dụng trở nên ý nghĩa hơn.

Dĩ nhiên, hầm ngục vẫn luôn hiện diện, vẫn đầy những cạm bẫy, nhưng lại không có mấy yếu tố giải đố. Sự vắng bóng của loài rồng bị chỉ trích, do giới hạn cấp độ (thường được người chơi min/maxing cài mod để gỡ bỏ) khiến những cuộc đối đầu như vậy gần như bất khả thi theo đúng luật AD&D. Ngoài điều đó ra, hiếm có game nào vượt qua được sự đa dạng kẻ địch của Baldur’s Gate.

Bộ luật AD&D cũng mở ra hệ thống tạo nhân vật phong phú, cho phép người chơi tự do sáng tạo nhân vật chính độc nhất của mình, rồi sau đó gặp gỡ những người bạn đồng hành đầy cá tính, đặt nền móng cho phong cách khắc họa nhân vật của BioWare.

"Chúng tôi quan sát những game RTS như Command & Conquer và Warcraft. Bạn bấm vào các nhân vật và, thật ngạc nhiên, họ trả lời bạn. Trong Jagged Alliance, một nhân vật bỗng dưng rút súng ra và bắn nhân vật khác, chỉ vì họ đã cãi nhau trước đó. Chúng tôi muốn làm cho [nhân vật trong Baldur’s Gate] giống như người thật, chứ không phải là NPC do AI điều khiển. Mỗi nhân vật thực sự đều trở nên sống động và có cá tính riêng."

– Bác sĩ Ray Muzyka, Đồng sáng lập của BioWare

Chất lượng lồng tiếng xuất sắc và một số "đặc thù" tinh tế về cơ chế (anh chàng tuần du Minsc luôn dùng một ô quick-slot cho người bạn hamster của mình; cặp vợ chồng Khalid và Jaheira luôn phải tham gia tổ đội cùng nhau) tạo nên cá tính cho nhân vật. Cùng với vũ khí và giáp được thể hiện chính xác trên mô hình trong trò chơi, người chơi thực sự có thể biến họ thành dàn nhân vật của riêng mình.

Tuy nhiên, chúng ta cũng nên nhớ rằng hệ thống AD&D ra đời với vai trò là khung sườn để người chơi cờ bàn đắp lên yếu tố nhập vai và ứng biến, với sự dẫn dắt (hoặc cản trở) từ bàn tay vô hình của Dungeon Master toàn tri. Baldur's Gate thiếu vắng sự linh hoạt ấy, dẫn đến nhiều cuộc chạm trán không cân bằng, bắt người chơi dù có đầu óc chiến lược đến đâu cũng vẫn phải trông chờ vào xúc xắc may mắn, đôi khi khiến họ phải phụ thuộc vào tuyệt chiêu lưu và tải lại.

Tiếp nối bằng bản mở rộng Tales of the Sword Coast tròn trịa và phần tiếp theo còn xuất sắc hơn, Baldur’s Gate vẫn là kiệt tác được chơi lại liên tục, nhờ sự thẩm định kĩ lưỡng của cộng đồng từ sớm và của Beamdog hiện tại.

Do cựu nhân viên BioWare thành lập, công ty này đã phát hành lại trò chơi và phần tiếp theo, tối ưu cho máy tính hiện đại (và máy tính bảng), thậm chí thêm nội dung mới. Nhờ đó, Baldur’s Gate: Enhanced Edition được xem là cách đơn giản và hoàn chỉnh nhất để trải nghiệm huyền thoại này. Tiện hơn cả, phiên bản này còn tương thích hoàn toàn với các bản mod cũ – vì chắc chắn bạn vẫn sẽ muốn mở khoá giới hạn cấp độ đó. LM

Mod:

Baldur’s Gate Trilogy-WeiDU: Một phiên bản do fan thực hiện cũng đáng quan tâm như Enhanced Edition, kết hợp cả hai phần Baldur’s Gate vào làm một phiên bản vượt trội.

BG1 Tweak Pack: Tập hợp nhiều thay đổi và chỉnh sửa có thể tuỳ chỉnh được, ví dụ như bỏ giới hạn lên cấp hoặc không hiện mũ.

Unfinished Business: Khôi phục lại nhiều nội dung bị lược bỏ.

The Fields of the Dead: Một bản mod khổng lồ chỉnh sửa luật để trung thành hơn với AD&D cùng với rất nhiều nội dung bổ sung.

Năm 2016, Beamdog phát hành Baldur’s Gate: Siege of Dragonspear, bản mở rộng cho Enhanced Edition của BG, lấy thời điểm giữa hai phần.