Darkest Dungeon

Darkest Dungeon được gây quỹ cộng đồng trên Kickstarter vào tháng 2 năm 2014, thu về 313.337 USD và sau đó đã bán được hơn 5 triệu bản.

Cuộc tranh luận trực tuyến xoay quanh Darkest Dungeon đôi khi khiến mọi người nghĩ đây là một trò chơi siêu hardcore, dành riêng cho một bộ phận nhất định – bạn biết đấy, những đối tượng "trẻ trâu" cả ngày chỉ ở trên mạng ấy. Nhất là với những video người ta đập máy tính, la hét vì bực bội trong lúc chơi. Vậy nên, dĩ nhiên là bạn sẽ muốn tránh xa cái thứ này hết mức có thể. Nhưng thật ra, Darkest Dungeon thực sự rất hay, và độ khó cao chỉ là một khía cạnh trong đó mà thôi.

Cốt truyện cơ bản: bạn là người thừa kế một trang viên, từ một người họ hàng đã tự sát sau khi phát hiện những nỗi kinh hoàng không thể diễn tả khiến ông ta mất trí. Giờ đây, bạn sẽ phải xử lí mớ bòng bong này, trong khi người họ hàng quá cố kia đóng vai người dẫn chuyện, vừa mỉa mai vừa xét nét mọi quyết định của bạn.

Thú thật, cốt truyện không phải là trọng tâm của Darkest Dungeon, nên rốt cuộc cũng không quá nổi bật. Nhưng nếu nói rằng toàn bộ trò chơi chỉ là một trải nghiệm về cơ chế thì cũng không đúng, vì những câu chuyện đột sinh từ đó vẫn khá ấn tượng.

Trò chơi có một thị trấn trung tâm được gọi là "The Hamlet", nơi bạn chiêu mộ anh hùng để thám hiểm các khu vực khác nhau của trang viên. Họ thuộc nhiều lớp nhân vật khác nhau, từ Crusader với bộ giáp thời Trung Cổ và thanh đại kiếm, đến Abomination, một kiểu Bác sĩ Jekyll/Ông Hyde có thể biến hình thành quái thú và bị các nhân vật khác ghét bỏ, đặc biệt là những người sùng đạo.

Đúng như tựa đề, Darkest Dungeon là một trò chơi khám phá hầm ngục. Vòng lặp lối chơi về cơ bản bao gồm chiêu mộ anh hùng, đưa họ vào hầm ngục, chiến đấu theo lượt và bán kho báu để hồi máu cho những người sống sót, nâng cấp cho họ, phát triển thị trấn và tài trợ cho những chuyến thám hiểm tiếp theo. Bạn sẽ lặp lại quá trình này đến khi tổ đội của bạn đủ mạnh để có thể đặt chân vào Hầm Ngục Hắc Ám và phá đảo trò chơi.

Nghe có vẻ Darkest Dungeon chỉ xoay quanh hàng giờ cày cuốc, và xét theo một khía cạnh nào đó thì... cũng đúng là thế thật. Dù vậy, trò chơi đã cài cắm nhiều hệ thống giúp tạo nên một câu chuyện đột sinh để bạn không cảm thấy nhàm chán. Yếu tố này không hợp gu tất cả mọi người, nhưng như vậy cũng không sao hết.

Một lời phàn nàn chính đáng khác là về RNG của trò chơi. Bạn có thể gặp cảnh đánh hụt tận bốn lần liên tiếp, rồi chính vì thế mà bỏ mạng. Những fan cứng sẽ bảo bạn phải tính trước khả năng ấy, nhưng điều đó vẫn rất khó chịu và khiến nhiều người ghét bỏ trò chơi.

Còn với tôi, tôi thực sự thích cảm giác luôn phải thấp thỏm không yên. Lúc nào tôi cũng vật lộn – nào là phải giữ cho tổ đội tỉnh táo và sống sót, hay tiết kiệm đủ tiền để sống qua ngày và mua đủ tài nguyên cho chuyến thám hiểm tiếp theo.

Cách Darkest Dungeon khéo léo tiếp cận khía cạnh quản lí rủi ro cũng rất cuốn hút, vận hành theo logic rủi ro cao/phần thưởng lớn. Ví dụ: thành viên trong đội đều sắp hết HP, nhưng chỉ còn một phòng nữa là xong, bạn tính sao?

Nếu rút lui, nhân vật sẽ bị stress (mất thời gian và tiền bạc để hồi phục), và bạn sẽ không nhận được phần thưởng bổ sung khi hoàn thành thám hiểm, có thể đóng vai trò thiết yếu cho mục tiêu hiện tại của bạn.

Nếu bước vào căn phòng, tổ đội có thể vĩnh viễn bỏ mạng trong trận chiến, khiến bạn mất đi toàn bộ tiến trình và công sức đầu tư vào họ. Ngược lại, họ cũng có thể nhận được đặc tính tích cực và XP từ trận chiến, cùng với những kho báu đáng giá.

"Điều quan trọng là trò chơi của chúng tôi phải mang lại cảm giác như một ván poker mạo hiểm – người chơi đang sử dụng những nhân vật mạnh nhất, mỗi người đều đại diện cho một khoảng thời gian đầu tư đáng kể. Permadeath trong bối cảnh đó giúp gia tăng căng thẳng và sự gắn kết của người chơi. Những cơ chế khác như đuốc sáng giúp đẩy mạnh cảm giác sợ hãi và áp lực – điều tối quan trọng để tạo nên một trải nghiệm kinh dị đúng nghĩa."

– Chris Bourassa, Giám đốc sáng tạo của Darkest Dungeon

Không có lựa chọn nào "đúng" cả, trò chơi muốn bạn tự đưa ra quyết định, đồng thời luôn nhắc bạn nhớ về hậu quả. Darkest Dungeon đòi hỏi rất nhiều từ người chơi, cân đo đong đếm từng lựa chọn, từ đội hình cho đến quản lí tài nguyên và đánh giá rủi ro. Khi một anh hùng ngã xuống, bạn sẽ biết rằng đó là lỗi của mình – như lúc bạn vứt đồ quan trọng chỉ để lấy chỗ chứa thêm vàng. Và trò chơi còn tự động lưu thường xuyên, nên không có đường lui.

Darkest Dungeon còn có những sự hình dung về thể loại cosmic horror (tạm dịch: kinh dị vũ trụ) thuộc hàng xuất sắc nhất tôi từng thấy. Đó không chỉ đơn thuần là phong cách thẩm mĩ hay chiêu trò, mà là cả một yếu tố cốt lõi của thiết kế. Trò chơi tái hiện trọn vẹn cảm giác lo âu và tuyệt vọng sâu sắc trong những câu chuyện của Lovecraft: người hùng sẽ dần suy sụp khi cố gắng hiểu về những điều kinh hoàng và khó lí giải lẩn khuất trong hầm ngục, để lộ mặt tối khi sức chịu đựng bị đẩy đến giới hạn.

Yếu tố này được thể hiện hoàn hảo qua thanh stress, có lẽ là cơ chế hay ho nhất ở đây. Khi đối mặt với nghịch cảnh, tổ đội sẽ ngày càng căng thẳng. Ví dụ: bạn không mua đủ đuốc nên mọi người phải mò mẫm trong bóng tối, bạn không mua đủ lương thực nên mọi người đều đói rã họng, một nhân vật chết, ai đó buông lời xúc phạm người khác, kẻ địch nảy chí mạng, tổ đội bắt gặp quái vật ghê rợn hay bắt buộc phải chạy trốn khỏi trận chiến, v.v.

Nếu bạn không chăm sóc chu đáo, thanh stress sẽ đầy và họ sẽ phải kiểm tra mức độ stress. Kết quả có thể là một trạng thái tích cực, nhưng đa phần là tiêu cực, kéo dài suốt cả hành trình trong hầm ngục. Những trải nghiệm khác nhau cũng sẽ ảnh hưởng tới tính cách của các anh hùng. Họ có thể hình thành đặc tính tiêu cực hoặc tích cực lâu dài bên ngoài hầm ngục. Thanh stress đầy hai lần liên tiếp là xong phim – họ sẽ bị đau tim và vĩnh viễn bỏ mạng.

Cuối cùng, điều khiến tôi yêu thích Darkest Dungeon nhất chính là cách trò chơi hiểu rõ bản chất thật sự của thể loại Kinh dị và vận dụng điều đó để tạo nên những câu chuyện đột sinh đầy nhập tâm. Kinh dị không chỉ là cách thể hiện qua ẩn dụ cho thấy thực tại của chúng ta méo mó đến mức nào và chúng ta nhỏ bé ra sao trước sự phi lí của vũ trụ bất biến và vô cảm này. Trên thực tế, những câu chuyện kinh dị hay nhất đều thắp lên tia sáng le lói khiến mọi khó khăn đều xứng đáng.

Darkest Dungeon nói về cái giá phải trả trong hành trình phiêu lưu, đối mặt với ác mộng và những vị thần cổ xưa để biến thế giới thành nơi tốt đẹp hơn. Nhìn những anh hùng, sau biết bao đau khổ và khiếp đảm, vẫn cố gắng động viên nhau bên đống lửa trại, chỉ để mạnh mẽ vượt qua những kinh hoàng trước mắt cùng nhau, tôi không thể không mỉm cười và cảm thấy lòng mình nhẹ hơn một chút. PB

Darkest Dungeon có nhiều mod bổ sung lớp nhân vật mới hoặc thay đổi ngoại hình của anh hùng. Ngoài ra còn có nhiều mod cân bằng lại, nhưng hãy lưu ý rằng trải nghiệm gốc có thể thay đổi hoàn toàn.