Dungeon Campaign

Synergistic Software, Inc., 1978. Apple II và Atari 8-bit

Synergistic Software được thành lập vào năm 1978 bởi Robert Clardy và Ann Dickens Clardy. Họ cũng tạo ra một số trò chơi khác vào những năm 80 và 90, bao gồm Spirit of Excalibur và bản Hellfire mở rộng của Diablo.

Khi nói về những trò chơi máy tính đầu tiên của thập niên 70, mọi người thường bỏ qua vai trò quan trọng của các bản tech demo, sách hướng dẫn và các tạp chí công nghệ. Lấy ví dụ như Apple II: chiếc máy tính này đi kèm với hướng dẫn tham khảo giải thích cách thức hoạt động của cả máy tính và còn chứa mã nguồn BASIC của một số game đơn giản để hướng dẫn người dùng.

Một trong số những game đó là Dragon Maze (1978) của Gary J. Shannon, với tính năng tạo ngẫu nhiên một mê cung đơn giản có góc nhìn từ trên xuống. Người chơi phải di chuyển trong mê cung bằng cách nhấn các phím U(p), D(own), L(eft) hoặc R(ight), để cố gắng trốn thoát trước khi bị rồng bắt.

Người chơi có thể sử dụng một loạt các mã code để tạo ra vô số hầm ngục sẵn sàng chờ được khám phá. Đây là một mỏ vàng cho bất kỳ fan hâm mộ RPG nào, và Robert Clady là một trong số đó. Lấy cảm hứng từ Dragon Maze, ông đã tạo ra game khám phá hầm ngục của riêng mình: Dungeon Campaign.

Khi bắt đầu, game sẽ tạo ra bốn tầng hầm ngục. Quá trình này có thể mất vài phút trên Apple II, cho người chơi thời gian tranh thủ dùng bút và giấy phác họa bản đồ nếu muốn. Khi hầm ngục được tạo xong, bạn sẽ lên đường khám phá.

Tổ đội của tôi là hình vuông màu hồng, kho báu là màu vàng, kẻ thù có màu xanh lá cây đậm, cầu thang thì màu trắng và hố sâu là màu xám.

Không hề có cơ chế tạo nhân vật, bạn sẽ luôn bắt đầu với tổ đội gồm 15 thành viên vô danh, trong đó có một Elf và một Dwarf. So với ngày nay, điều này nghe có vẻ lạ, nhưng Dungeons & Dragons hồi năm 1978 rất khác: Elf và Dwarf không phân lớp (class), và tổ đội lớn là một trọng tâm.

Mỗi thành viên trong đó đều có một chức năng riêng. Elf cảnh báo về các mối nguy cận kề, chẳng hạn như bẫy hoặc kẻ địch ở gần, trong khi Dwarf lập bản đồ hầm ngục. Nếu Dwarf chết, bản đồ trên màn hình sẽ không còn được tự động cập nhật khi bạn tiếp tục khám phá ngục. Những thành viên còn lại thì vừa là điểm sinh lực vừa là sức mạnh của bạn. Trò chơi kết thúc nếu tất cả thành viên chết, nhưng sau mỗi chiến thắng, sức mạnh của họ sẽ tăng lên. Điều này có nghĩa là 15 chiến binh của bạn sẽ có sức mạnh khởi đầu là 15, tăng thành 30 sau trận chiến đầu tiên, lên 45 sau trận chiến thứ hai, nhưng sẽ giảm xuống 42 nếu một thành viên trong nhóm chết. Và họ chắc chắn sẽ chết.

Cơ chế chiến đấu rất đơn giản, bạn chỉ cần quay ngẫu nhiên các chỉ số công kích, kết quả sẽ được cộng dồn vào sức mạnh của bạn để xem bạn có đánh trúng kẻ địch hay không. Mọi kẻ địch trong game này đều chết sau hai đòn, chỉ là chúng sẽ càng trở nên khó đánh trúng hơn khi bạn càng đi sâu vào hầm ngục. Bạn cũng phải quay ngẫu nhiên chỉ số tấn công của kẻ địch và nếu chúng đánh trúng bạn, bạn sẽ mất 1-3 thành viên trong tổ đội.

Hầm ngục này còn có một số mối nguy hiểm như những cái bẫy sẽ ngẫu nhiên đưa bạn đến một tầng khác, hay những căn phòng chứa đầy khí độc. Mỗi bốn tầng đều có một quái vật hộ vệ đuổi theo người chơi. Nếu bắt kịp thì quát vật sẽ giết 1-2 thành viên trong nhóm. Những con quái này có hành vi khác nhau – con rắn khổng lồ ở Tầng 3 di chuyển theo thời gian thực qua mê cung, trong khi bóng ma ở Tầng 4 có thể đi xuyên qua tường.

Dẫu vậy, Dungeon Campaign là một game khá dễ. Nó cũng khá ngắn. Mục tiêu của game không chỉ là hoàn thành, mà còn khuyến khích người chơi đạt điểm cao, thu thập càng nhiều vàng càng tốt trước khi rời hầm ngục. Đây là kiểu thiết kế game chú trọng điểm số phỏng theo các trò chơi điện tử phổ biến cùng thời.

Đội của tôi chiến đấu với một bầy Nhện ở tầng ngục thứ tư (biểu tượng màu tím và xanh lá cây). Biểu tượng màu trắng là bóng ma, nó sẽ giết một thành viên trong nhóm của tôi nếu nó chạm được vào tôi.

“Tôi đến từ thế giới Dungeons & Dragons bản giấy và những việc như tung xúc xắc, theo dõi các quy tắc, tính toán, tính tổng kết quả và mô tả kết quả đều vô cùng tuyệt vời. Dungeon Master giờ đây đã có thể chơi thay vì chỉ vận hành game. Điều này khá là tuyệt, ngay cả khi độ phân giải đồ họa chỉ là 40 x 40 pixel, với 4 dòng văn bản bên dưới. Hự. Thật khó để tin được sau khi chơi Halo...

– Robert Clardy, Cha đẻ của Dungeon Campaign

Sau trải nghiệm đơn giản nhưng đầy thỏa mãn của Dungeon Campaign, Robert Clardy đã nhanh chóng ra mắt thêm ba tựa game nữa với nhiều cải tiến.

Phát hành vào năm 1979, Wilderness Campaign là một game RPG còn tham vọng hơn nhiều. Ở game này, bạn sẽ khám phá một khu vực ngoài trời rộng lớn, chiến đấu với kẻ địch và truy tìm kho báu trong các tàn tích, sau đó thuê thêm quân và mua trang thiết bị trong làng - tất cả nhằm mục đích đi hết bản đồ, đến lâu đài và đánh bại pháp sư chiêu hồn độc ác. Chiến đấu vẫn dựa trên số lượng thành viên trong tổ đội, nhưng giờ bạn có thể thuê thêm hàng trăm lính đánh thuê và mua trang bị tốt hơn. Một số trang bị còn có hiệu ứng có lợi khi chống lại kẻ thù đặc biệt, chẳng hạn như dùng dao găm bạc sẽ khắc chế người sói, trong khi những trang bị khác được dùng để băng qua các địa hình hiểm trở – bạn có thể sẽ cần dây thừng để vượt qua ngọn núi, hay mã tấu để băng qua rừng rậm.

Tiếp theo sau đó là game Odyssey: The Compleat Apventure (chơi chữ với Apple và Adventure), phát hành vào năm 1980. Với quy mô lớn hơn, tựa game này đã được chia thành nhiều phân đoạn.

Mặc dù bản đồ của *Wilderness Campaign* là cố định, nhưng các địa điểm tương tác, như thị trấn tôi đang ở (biểu tượng màu tím), sẽ được đặt ngẫu nhiên.

Đầu tiên bạn sẽ khám phá một hòn đảo để thu thập tài nguyên, khá giống Wilderness Campaign. Sau đó, bạn mua một chiếc thuyền và ra khơi, chiến đấu với quái vật, cơn đói và bệnh tật để tìm kiếm quả cầu ma thuật. Sau khi tìm thấy quả cầu, bạn sẽ đi đến lâu đài của một phù thủy quyền năng, giải quyết một loạt các câu đố ở dạng văn bản để giải cứu ông ta.

Game thứ tư của Robert Clardy, Apventure to Atlantis (1982), tiếp tục câu chuyện trước đó, nhưng có lối chơi giống game phiêu lưu hơn, ít tập trung vào chỉ số và có một số câu đố phải giải quyết thông qua trình phân tích cú pháp (text-parser). Giờ đây, trong vai trò là chúa tể mới của lâu đài, bạn phải tự bảo vệ mình khỏi những kẻ xâm lược từ Atlantis và tìm cách ngăn chặn chúng một lần và mãi mãi.

Sau gần 40 năm, những game này trông như từ thời tiền sử và chơi không hề giống gì những game mà hiện nay ta gọi là RPG. Nhưng đó lại chính là điểm hấp dẫn của chúng. Do không bị ràng buộc bởi các quy ước về thể loại, các game này kể bất kỳ cuộc phiêu lưu sử thi nào mà chúng muốn, sử dụng bất kỳ cơ chế độc đáo nào mà tác giả tưởng tượng ra. Với máy tính là công cụ của Dungeon Master (DM). FE