Fallout 3

Fallout 3
Bethesda Softworks, 2008. Windows, PS3 và Xbox 360

Bethesda mời nhiều diễn viên Hollywood lồng tiếng: Liam Neeson (vai cha nhân vật chính), Malcolm McDowell (tổng thống Enclave) và Ron Perlman (người dẫn chuyện quen thuộc của series).

Khi Fallout 3 được công bố, một người mới làm quen với thể loại này hẳn sẽ nghĩ rằng những game nhập vai trước đó của Bethesda như dòng Elder Scrolls là thảm hoạ. Tôi hiếm khi thấy sự thất vọng và phẫn nộ lớn đến vậy từ cộng đồng fan trung thành của Fallout.

Họ lo sợ rằng Fallout, vốn nổi tiếng với cốt truyện rẽ nhánh, lối viết tinh tế và hệ thống phát triển nhân vật phức tạp, sẽ bị biến thành một phiên bản nông cạn khoác lên lớp vỏ hậu tận thế và góc nhìn thứ nhất của Oblivion.

Thực tế, Bethesda đã huỷ bỏ hoàn toàn nguyên mẫu "Van Buren" cho Fallout 3 do Interplay phát triển, rồi quyết định đi theo thế mạnh riêng: một thế giới mở khổng lồ, góc nhìn thứ nhất với một nhân vật duy nhất. Fallout 3 rốt cuộc đã chứng minh mình không chỉ là "Oblivion với súng ống", mà còn sở hữu bản sắc và bầu không khí riêng, dù thiếu đi sự châm biếm đen tối từng làm nên dấu ấn của các phần trước.

Từ lúc nhập môn Fallout bằng những lát cắt ngắn trong tuổi thơ của nhân vật chính sống trong Hầm 101, cho tới khi đối diện với đủ loại phe phái và người sống sót ngoài vùng đất hoang tàn Washington D.C., người chơi được đắm chìm trong một thế giới khổng lồ, đầy những nhóm người kỳ lạ đang cố tìm lại vị trí của mình trong trật tự mới.

Người chơi bắt đầu game cùng cha trong Vault 101, từ lúc sinh ra cho đến ngày ông rời đi, và bạn buộc phải bước theo.

Mỗi đoàn thương nhân, mỗi ngôi làng nhỏ, mỗi căn chòi lẻ loi giữa hoang mạc hay từng hầm Vault bí mật với hệ thống an ninh chặt chẽ, tất cả đều có câu chuyện riêng, một mảnh ghép nhỏ (dễ thấy hoặc ẩn giấu), góp phần tạo nên bức tranh toàn cảnh của thế giới hậu tận thế này. Dĩ nhiên, nếu xét kỹ thì có nhiều điểm không hợp lý so với những game trước (như vấn đề nguồn thực phẩm hay các mốc thời gian). Thưởng thức Fallout 3 đòi hỏi người chơi phải chấp nhận "treo niềm tin" ở mức độ kha khá.

Hệ thống chiến đấu là sự lai tạp khá lạ: không hoàn toàn là bắn súng góc nhìn thứ nhất dựa trên kỹ năng, mà cũng không hẳn là RPG thuần dựa trên chỉ số. Yếu tố làm nên sự cân bằng là V.A.T.S., hệ thống cho phép dừng thời gian để nhắm bắn từng bộ phận trên cơ thể đối thủ, tiêu hao điểm Hành động (AP) khác nhau tuỳ khoảng cách, vũ khí và mục tiêu.

Nhờ vậy, người chơi dễ dàng tìm được nhịp điệu giữa những pha bắn chiến thuật trong V.A.T.S., rồi ẩn nấp hoặc bắn ngay lập tức trong lúc chờ AP hồi lại. Hệ thống phát triển nhân vật lại khá ngắn gọn. Mỗi lần lên cấp, bạn được cộng điểm kỹ năng để tăng hiệu quả ở nhiều tác vụ: từ các mini-game hack máy tính, mở khoá, cho tới cải thiện khả năng dùng từng loại vũ khí.

Giao diện nhân vật, nhật ký nhiệm vụ và kho đồ đều hiển thị qua thiết bị Pip-Boy 3000 đeo trên cổ tay.
"Nhiều người nghĩ rằng chúng tôi thay đổi để chiều lòng một nhóm người chơi nào đó. Họ hỏi: 'Tại sao lại là góc nhìn thứ nhất?' Nhưng tôi yêu thích góc nhìn này. [...] Khi bạn bước ra khỏi Vault, thấy ánh sáng định dạng HDR ùa vào mắt… đó là một khoảnh chất lượng vô cùng."

– Todd Howard, Đạo diễn kiêm nhà sản xuất của Fallout 3
Điểm yếu lớn của Fallout 3 là phần kịch bản: lựa chọn hội thoại ít ý nghĩa, đồng đội nhạt nhòa, và không tái hiện được chất châm biếm đen tối của các phần trước.

Những tác vụ này trải dài từ các mini-game hack máy tính, mở khoá, cho tới cải thiện khả năng dùng từng loại vũ khí. Mỗi lần lên cấp, người chơi cũng có thể chọn một đặc quyền mà thường chỉ đơn giản giúp bạn gây sát thương mạnh hơn, hoặc khó bị giết hơn.

Khám phá thế giới rộng lớn của Fallout 3 có lúc thú vị, có lúc nhàm chán. Đôi khi bạn bắt gặp nhiệm vụ phụ hấp dẫn, những mẩu chuyện nhỏ bất ngờ, hoặc món sưu tầm quý giá là tượng bobblehead tăng chỉ số vĩnh viễn. Nhưng phần nhiều lại chỉ thấy thêm một toà nhà bỏ hoang nữa, vốn là nạn nhân của thiết kế bản đồ theo kiểu "copy/paste".

Người chơi có thể làm nhiều việc khác nhau, từ thổi bay cả một thị trấn đến chia sẻ ngụm nước với một kẻ hấp hối. Thế nhưng, những lựa chọn này hầu như chỉ tác động đến thanh karma, chứ không ảnh hưởng sâu tới cốt truyện.

May mắn thay, game đã cung cấp bộ công cụ mod mạnh mẽ, mở đường cho cộng đồng khắc phục những nhược điểm. Nổi bật nhất là bản mod Fallout 3 Wanderer’s Edition, chỉnh sửa gần như toàn bộ cơ chế, được nhiều fan coi là “bản chuẩn” để chơi game.

Fallout 3 mang đến một hành trình hấp dẫn, nhiều phân đoạn ấn tượng dẫn tới trận chiến cuối hoành tráng, nhưng nếu soi kỹ thì vẫn còn nhiều điểm vô lý.

VATS cho phép bạn tạm dừng và dùng Action Points để bắn những phát đạn có mục tiêu, những phát đạn này sau đó sẽ được hiển thị ở chế độ quay chậm.

Tuy vậy, kể chuyện vốn chưa bao giờ là thế mạnh của Bethesda, và Fallout 3 cũng không ngoại lệ. Điểm cuốn hút thực sự nằm ở thế giới mở: lang thang qua vùng đất hoang, bật radio nghe nhạc cổ điển, và tự hỏi phía sau ngọn đồi kia còn gì đang chờ đợi.

Những giờ chơi đầu tiên vẫn là lôi cuốn nhất: khi người chơi mới bước ra thế giới lạ lẫm, chật vật tìm từng chút tài nguyên giữa tàn tích, luôn nơm nớp lo sợ những tên cướp ẩn nấp quanh mỗi góc phố.

Sau khi ra mắt, Fallout 3 có 5 gói DLC. Hầu hết đều giới hạn về quy mô, ngoại trừ hai bản nổi bật: Point Lookout, chuyến phiêu lưu trong vùng đầm lầy đầy bầu không khí rùng rợn, và Broken Steel, chương tiếp nối của cốt truyện chính, cho phép bạn chơi tiếp sau đoạn kết.

Mở đầu game là câu thoại đã trở thành bất hủ: "War, war never changes." Nhưng chính Fallout thì đã thay đổi rất nhiều. Tựa game đã thu hút được cả một thế hệ người chơi mới, song cũng khiến không ít fan kỳ cựu cảm thấy bị bỏ lại phía sau, nơi "vùng đất hoang lạnh lẽo". LM

Các bản mod:

Unofficial Fallout 3 Patch: Sửa hàng trăm lỗi trong game.

Fallout 3 Wanderer’s Edition: Đại tu toàn diện, cải thiện hệ thống chiến đấu, làm yếu tố RPG trở nên quan trọng hơn, thêm nhiều vũ khí, vật phẩm, tính năng. Một bản mod "bắt buộc phải có".

Fellout: Thay đổi thời tiết và ánh sáng, loại bỏ sắc xanh rêu để tạo cảm giác tự nhiên hơn

Fallout Overhaul Kit (FOOK): Bản mod lớn, thêm hàng trăm vũ khí, giáp, hoạ tiết mới, đồng thời cân bằng lại lối chơi.

Flora Overhaul: Làm mới toàn bộ môi trường trong game.

Alton, IL: Bản mở rộng do fan làm, bổ sung khu vực hoàn toàn mới với tuyến nhiệm vụ dài và phức tạp.