Mass Effect 2
Nhà văn Shamus Young đã viết một bài phân tích sâu sắc và chi tiết về câu chuyện cũng như cách xây dựng thế giới của bộ ba game Mass Effect, đặc biệt là những thay đổi từ ME1 sang ME2. Bạn có thể tìm thấy bài viết này trên trang web của ông: www.shamusyoung.com
Mass Effect phần đầu tiên là một thành công cả về mặt phê bình lẫn thương mại, và đội ngũ BioWare có ba năm để hoàn thiện phần hậu bản. Mass Effect 2 đã bán chạy hơn và giành được nhiều giải thưởng hơn (điểm Metacritic đạt 94 so với 89 của bản trước), vì vậy cả BioWare và Electronic Arts chắc chắn đều rất hài lòng. Nhưng đây có thực sự là một game nhập vai vượt trội không? Câu trả lời của tôi là không.
Một tựa game hay hơn thì sao? Có thể là vậy. ME2 chứa đầy nghịch lí, dường như chịu ảnh hưởng bởi sự can thiệp từ ban điều hành và kiểu thiết kế "chín người mười ý".
Yếu tố thể hiện rõ nhất khủng hoảng bản sắc này chính là phần kịch bản. Cốt truyện chính nằm trong số những cốt truyện tệ nhất từng xuất hiện trong thế giới game: bắt đầu với việc Shepard hi sinh, sau đó được hồi sinh và buộc phải làm việc cho một tổ chức khủng bố, rồi tập hợp đồng minh và tài nguyên cho một nhiệm vụ đặc biệt. Những lỗ hổng thì quá nhiều để liệt kê hết ở đây, và tôi khuyến khích độc giả tham khảo bài phân tích xuất sắc của Shamus Young (liên kết ở bên trái).
Tuy nhiên, các đồng đội cùng với nhiệm vụ chiêu mộ hay nhiệm vụ gắn kết của họ, vốn chiếm phần lớn nội dung game, lại thuộc hàng tốt nhất của BioWare. Mặc dù không quá độc đáo và chịu ảnh hưởng từ xu hướng "gợi cảm và gai góc hơn", nhìn chung họ vẫn được xây dựng tốt, và các nhiệm vụ, từ chiêu mộ đến củng cố sự gắn kết, đều xuất sắc.
Nhiều chủng tộc trong thiên hà xuất hiện trong đội hình hơn so với phần Mass Effect gốc, và thông qua các câu chuyện của đồng đội, thế giới xung quanh cũng mở rộng thêm. Tiếc thay, bách khoa toàn thư từ phần trước vẫn còn và bị đội ngũ biên kịch lạm dụng. Nhưng trên thực tế, bạn không cần phải tra cứu vì tất cả thông tin quan trọng đều được những người đồng đội truyền tải rồi.
Về mặt kĩ thuật, phần hậu bản không có thay đổi nào đáng chú ý. Đến nay, cả phần nghe lẫn phần nhìn của game vẫn hấp dẫn, mặc dù màn chơi đã lộ rõ nhược điểm eo hẹp, và những bức tường cao ngang hông luôn là dấu hiệu dễ đoán rằng sắp có giao tranh.
Điều này đưa tôi đến thay đổi lớn của Mass Effect 2: về mặt cơ chế, trò chơi đã biến thành một game bắn súng có hệ thống ẩn nấp, tương tự như Gears of War. Đây là một thay đổi khó hiểu vì về mặt cơ chế, hệ thống chiến đấu của phần đầu không có vấn đề gì cả. Thay đổi này cũng không ăn khớp với các năng lực đặc biệt, vì góc quay camera cứng nhắc mới khiến việc ngắm kĩ năng trở nên cồng kềnh.
Để giống thể loại bắn súng hơn, cơ chế quá nhiệt đã biến mất, thay vào đó là cơ chế thay băng đạn truyền thống. Đương nhiên, thay đổi này sửa đổi tình tiết trước đó một cách vô lí và thực sự chẳng có lợi ích gì, vì đạn dược được rải khắp nơi nhiều đến mức bạn không bao giờ lo hết đạn, kể cả khi bạn chơi phân lớp Soldier vốn chỉ biết dùng súng.
Năng lực đặc biệt của các lớp nhân vật và cây kĩ năng cũng đã được đại tu. Vốn đã khá mờ nhạt trong bản gốc, nay những tuyệt kĩ này gần như vô nghĩa. Bạn có thể vượt qua mọi trận đánh với đội hình bất kì, vì đồng đội hầu như vô dụng, khiến các màn chơi buộc phải được thiết kế sao cho tương thích với mọi lớp nhân vật của Shepard, một vấn đề từng làm khó Neverwinter Nights.
"Chúng tôi thực sự muốn làm nổi bật khía cạnh bắn súng của game. Chúng tôi không hề bỏ đi bất cứ yếu tố RPG nào, nhưng muốn gói gọn lại mọi thứ sao cho trực quan hơn, hiệu quả hơn, và trải nghiệm tổng thể sẽ khiến người chơi cảm thấy:
'Ồ, tôi vừa chơi xong một câu chuyện tuyệt vời.' Cốt truyện kiểu BioWare điển hình, nhưng cách chơi thì mượt mà hơn hẳn."
– Adrien Cho, trưởng nhóm sản xuất của Mass Effect 2
Thay vì cố gắng cải thiện, BioWare cũng đã loại bỏ hệ thống kho đồ cồng kềnh của Mass Effect. Có thể đó là quyết định đúng, vì thay cho Mako, họ đã đưa vào một mini-game tốn thời gian và chán nhất từng có: khai khoáng trên hành tinh.
Nói đơn giản, bạn nhìn một hành tinh xoay tròn, rồi giữ chuột để quét tìm khoáng sản, xong bấm bên chuột còn lại để thả drone xuống khai thác. Đơn điệu và nhàm chán vô cùng. Dù những phân đoạn lái xe Mako ở phần đầu có nhiều vấn đề, tôi vẫn không hiểu sao có nhà thiết kế lại nghĩ hệ thống quét hành tinh là một cải tiến.
Vì thế, lối chơi của ME2 là một sự pha trộn kì quặc giữa những đoạn quét hành tinh ru ngủ để kiếm tài nguyên nâng cấp tàu và vũ khí, hệ thống chiến đấu trơn tru, không quá khó nhưng cũng khá vui và những phân cảnh đối thoại để cốt truyện tiến triển. Đúng chất BioWare, phần cuối cùng chính là điểm sáng của game.
Một điểm vừa mới vừa hiệu quả bất ngờ là khả năng ngắt lời cuộc hội thoại để hành động theo hướng Paragon hoặc Renegade. Dù hơi tội lỗi, nhưng cảm giác khi nhìn thấy Shepard đấm thẳng mặt một phóng viên phiền phức hay ném một gã xấu xa qua cửa sổ thay vì ngồi nghe hắn ba hoa cũng rất là khoái chí đấy.
Còn tính liên kết giữa các phần mà BioWare tung hô rầm rộ trước khi ME2 ra mắt thì sao? Thực tế là hầu như không có. Đúng, game có vài chi tiết nhắc đến những hành động của bạn ở ME1, nhưng hoàn toàn chỉ mang tính hình thức chứ không ảnh hưởng đến lối chơi.
Hồi kết lại là một tia hi vọng sáng chói. Toàn bộ tổ đội cùng tham gia nhiệm vụ, và tùy theo lựa chọn trước đó của người chơi, một số đồng đội có thể chết vĩnh viễn.
Tiếc là Final Fantasy VI (1994) vẫn giữ ngôi vương ở khía cạnh này, bởi Shepard vẫn chỉ có thể mang theo hai đồng đội tham chiến, và số còn lại chỉ yểm trợ từ hậu phương. Nếu cơ chế này được dùng nhiều hơn trong game, thay vì chỉ là chiêu trò ở hồi cuối, có lẽ mọi thứ đã khác.
Vậy nên tôi mới nói Mass Effect 2 là tựa game đầy nghịch lí: cốt truyện chính thì dở tệ, nhưng hệ thống đồng đội lại tốt. Yếu tố RPG bị lược bỏ, nhưng lối chơi lại trơn tru và thú vị. Game có cả cái hay lẫn cái dở, tùy bạn coi trọng khía cạnh nào hơn thôi. GA
Mods:
Coalesced.ini Mod Manager: Đơn giản hoá quá trình mod bằng cách xử lí thay đổi trong tệp cấu hình.
Better ME2: Thêm một số tinh chỉnh lối chơi, cân bằng lại một chút, HUD gọn hơn và hỗ trợ tay cầm.
Hybrid Combat: Biến hệ thống chiến đấu giống với Mass Effect 1, thay đổi cách hoạt động khi nạp đạn và một số tinh chỉnh khác.
Flash’s Mass Effect 2 Mod: Mục tiêu làm cho game cân bằng và trung thành hơn với cốt truyện, ví dụ: lớp khiên của kẻ thù sẽ tự hồi phục, giống như của bạn.
A Lot of Textures: Gói texture HD mới với dung lượng lớn.
Casual Outfit Beyond Normandy: Gói trang phục thường ngày mà bạn có thể mặc ngay cả khi ở bên ngoài con tàu.
Mass Effect 2 có hơn 20 DLC. Hai trong số đó giới thiệu các đồng đội mới và chỉ đi kèm với bản game mới để ngăn cản việc bán lại đĩa cũ. Từ năm 2013, những nhân vật này đã có thể tải về miễn phí.