Starflight
Vào thời kì mà một game thường chỉ có hai hoặc ba người làm trong 6-12 tháng, Starflight mất hơn ba năm phát triển với đội ngũ năm người.
Starflight tái hiện trọn vẹn tinh tuý của Star Trek: khám phá, đàm phán với những chủng tộc ngoài hành tinh và chiến đấu sinh tử ngoài không gian. Tất cả diễn ra trong một ngân hà mở được tạo ngẫu nhiên, nơi bạn có thể phiêu lưu suốt hàng trăm giờ. Không tệ cho một tựa game gói gọn trong vỏn vẹn 64KB bộ nhớ.
Hành tinh Arth đang lâm nguy. Những cơn bão mặt trời chết người đang hoành hành khắp thiên hà, đe doạ xoá sổ nền văn minh. Nhiệm vụ của bạn là tìm kiếm nhiên liệu cho những con tàu tị nạn rời Arth, đi kèm với những hành tinh có thể định cư, khai quật cổ vật của người ngoài hành tinh và điều tra nguyên nhân đằng sau các vụ bùng nổ năng lượng này. Mọi việc được thực hiện bằng cách quét các hành tinh, khám phá bề mặt của chúng và trò chuyện với những chủng tộc du hành vũ trụ. Cuộc phiêu lưu bắt đầu tại cảng không gian của Interstel, nơi bạn điều khiển nhân vật đi qua nhiều phòng ban để chuẩn bị cho chuyến hành trình, một trong những "menu biết đi" đầu tiên xuất hiện trong game. Tại đây, bạn có thể chiêu mộ tối đa sáu thành viên thuộc năm chủng tộc khác nhau, như loài thực vật có khả năng học hỏi nhanh hay loài robot cực kì lành nghề. Robot là một lựa chọn thú vị ban đầu nhờ chỉ số kĩ năng khởi điểm cao, nhưng lại không thể rèn luyện để nâng cấp như những loài khác.
Bạn bắt đầu với một ngân sách eo hẹp để trang bị cho con tàu và huấn luyện phi hành đoàn. Những lựa chọn đầu tiên này rất khó khăn. Bạn nên đầu tư vào vũ khí và lá chắn, hay huấn luyện Science Officer (Sĩ quan Khoa học) để quét hành tinh chính xác hơn? Không có ai cầm tay chỉ việc cả: nếu rời cảng mà không mang theo thùng hàng, bạn đã tự cắt đứt phần lớn cơ hội kiếm lợi nhuận trong trò chơi.
Một khi đã sẵn sàng, bạn có thể mở bản đồ ngân hà của con tàu. Trên đó là hàng loạt tinh vân, lỗ sâu, hàng trăm vì tinh tú và hơn 800 hành tinh được tạo ngẫu nhiên đang chờ bạn khám phá, khiến bạn cảm thấy nhỏ bé và cô độc giữa đại dương cơ hội này. Giới hạn duy nhất của bạn là nhiên liệu. Tàu dễ điều khiển bằng phím mũi tên/phím số, không phải bận tâm đến những định luật vật lí. Các hành động khác được phân chia cho từng sĩ quan qua giao diện đơn giản và nhập tâm – ví dụ: để chữa trị cho một thuyền viên, chọn Doctor, mở menu của họ và chọn Treat.
Khi đến một hành tinh, bạn có thể ra lệnh cho Science Officer quét bề mặt, và tuỳ vào kĩ năng của họ, bạn sẽ thấy những chi tiết quan trọng như trọng lực và nhiệt độ trung bình. Nếu quyết định hạ cánh, bạn chỉ cần chọn một khu vực và xác nhận. Game sẽ dựng một cảnh hạ cánh góc nhìn thứ nhất ở đúng địa điểm bạn đã chọn – một tính năng rất ấn tượng vào thời đó!
Phi hành đoàn sau đó rời tàu bằng một chiếc xe thám hiểm kiểu xe tăng, bắt đầu khám phá bề mặt hành tinh được tạo ngẫu nhiên, sử dụng máy quét và trực giác để tìm kiếm tài nguyên. Đi đâu? Tuỳ bạn! Nhưng đừng đi quá xa phi thuyền, vì nhiên liệu của xe có hạn. Điều này tạo nên những quyết định rủi ro/phần thưởng căng thẳng nhất trong lịch sử game: nên liều thêm một chút để lấy khoáng vật quý hiếm hoặc sinh vật ngoài hành tinh, hay quay về tàu an toàn?
Sai lầm sẽ phải trả giá đắt. Với cơ chế permadeath (chết vĩnh viễn), khi phi hành đoàn anh dũng chết thảm khốc, trò chơi còn xoá dữ liệu lưu của bạn và thoát ra ngoài DOS.
Khi khám phá vũ trụ, trước sau gì bạn cũng sẽ tiếp xúc với những con tàu ngoài hành tinh khác, cùng với dòng chữ đáng sợ nhất trong tựa game permadeath này: "Máy quét phát hiện vật thể không xác định!"
Những cuộc chạm trán này diễn ra theo thời gian thực. Bạn có thể lái quanh tàu lạ và chọn hành động như kích hoạt lá chắn, nạp vũ khí, quét hoặc gửi lời chào. Chỉ cần nhấn phím cách để bắn, sau đó game sẽ tự chọn vũ khí phù hợp dựa trên khoảng cách đến mục tiêu. Hành động của bạn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cơ hội giao tiếp.
Trong một thời đại bị chi phối bởi hệ thống phân tích lệnh đầu vào của người chơi, hội thoại ở đây lại cực kì tinh gọn, chỉ bao gồm một vài câu hỏi, dáng điệu và nhận định hữu ích. Trông có vẻ khá thưa thớt nhưng Starflight đã làm rất tốt mảng này, với kịch bản phong phú và sinh động trong từng lựa chọn. Bạn càng tìm tòi, câu hỏi và phản hồi cũng càng trở nên sâu sắc.
Điều thú vị là đội ngũ thiết kế đã chọn hệ thống hội thoại thời gian thực. Sau khi đưa ra lựa chọn, bạn sẽ phải chờ. Liệu đối phương không phản hồi, chuẩn bị khai hoả, hay chỉ đang suy nghĩ? Cảm giác căng thẳng này chưa từng được khai thác ở những trò chơi khác.
Starflight cũng sáng tạo một hệ thống gọi là "story network" (mạng lưới câu chuyện). Thời gian trong vũ trụ vẫn trôi qua ngay cả khi bạn đang khám phá, với bão mặt trời và những sự kiện khác xảy ra theo lịch trình thường xuyên. Khi bạn quay trở lại bến tàu, những thông điệp mới sẽ xuất hiện, dựa trên thời gian, hành động của bạn hoặc cả hai – đẩy câu chuyện đến điểm nút tiếp theo.
Phần tiếp theo, Starflight 2: Trade Routes of the Cloud Nebula (1989), đơn thuần chỉ là Starflight 1 nhưng tốt hơn, với cốt truyện mới, đồ hoạ cải thiện, giảm bớt trọng tâm vào khai thác và tập trung hơn về giao thương và tương tác với người ngoài hành tinh, giúp trải nghiệm mượt mà hơn. Nhiều năm sau, Protostar (1993) bắt đầu quá trình phát triển với vai trò là Starflight 3 nhưng đã chuyển hướng do vấn đề về hợp đồng. Starflight còn truyền cảm hứng cho Star Control (1990), và ảnh hưởng lâu dài của loạt game này vẫn còn hiện rõ trong những tên tuổi như Mass Effect và cả Dwarf Fortress.
Nhà văn khoa học viễn tưởng lừng danh Orson Scott Card (Ender’s Game) đã tóm lược tựa game định hình thể loại này như sau: "Starflight là trò chơi máy tính khoa học viễn tưởng đầu tiên thực sự mang lại cho bạn trải nghiệm rong ruổi giữa các vì sao." TH
Starflight có doanh số 100.000 bản rất ấn tượng trên DOS, sau đó được chuyển hệ sang nhiều nền tảng khác và bán được tổng cộng hơn 1 triệu bản. Năm 1991, một phiên bản cải tiến hoàn toàn dành cho hệ máy Mega Drive/Genesis đã được phát hành.