Ys: The Vanished Omens

Nihon Falcom, 1987. MSX2, MS-DOS, Apple IIGS, PC-88, v.v.

Nihon Falcom là một trong những nhà phát triển game Nhật Bản quan trọng nhất. Vào thập niên 80, họ đã sánh vai với Square và Enix, nhưng chỉ tập trung vào thị trường PC Nhật Bản – một trong những lí do khiến họ không được biết đến nhiều ở phương Tây.

Những ngày đầu của trò chơi máy tính Nhật Bản cũng có kha khá RPG hành động như Hydlide (1984) của T&E Soft và Märchen Veil (1985) của System Sacom, nhưng nổi tiếng nhất trong số đó là Ys của Falcom (đọc là "i-su" trong tiếng Nhật và "eese" trong tiếng Anh). Trước đó, hãng này từng tránh xa thể loại RPG theo lượt với những cái tên như Dragon Slayer (1984) và Xanadu (1985), nhưng Ys là một bước tiến đầy tham vọng.

Cốt truyện theo chân chàng anh hùng tóc đỏ Adol Christin trên hành trình khám phá Ys, một vùng đất huyền thoại đã từng tách khỏi Trái Đất và bay lên trời. Với sự giúp đỡ của một nữ tiên tri bí ẩn, Adol khám phá ra sáu cuốn sách ma thuật và hai nữ thần cổ xưa của Ys, những người đã rời ngai vàng để sống giữa nhân loại.

Tựa game này lớn đến mức được chia thành hai phần – phần đầu Ancient Ys Vanished (hay The Vanished Omens) kể về hành trình tìm kiếm Ys của Adol, và phần hai The Final Chapter đưa Adol đến vương quốc trên không. Đa số những bản phát hành lại hiện đại đều gộp chung cả hai phần thành một. Điều này hoàn toàn hợp lí.

Những trận đấu trùm có thể có độ khó cao, buộc bạn phải cày. Nhưng một số vật phẩm và trang bị trong cửa hàng (hoặc ẩn) có thể giúp đỡ bạn.

Phần Ys đầu chỉ có hai thị trấn, một bản đồ thế giới nhỏ xíu và ba hầm ngục, một trong số đó lớn đến mức chiếm gần nửa thời lượng trò chơi. Phần hai dài hơn và phức tạp hơn, đưa Adol qua những vùng đất băng và lửa trước khi tới ngôi đền nơi ác thần Darm đang chờ đợi. Giống như nhiều RPG hành động Nhật Bản đời đầu, bạn sẽ chiến đấu với kẻ địch bằng cách va vào chúng, và tỉ lệ thành công phụ thuộc vào cấp độ kinh nghiệm của bạn. Tuy nhiên, sát thương sẽ cao hơn đáng kể nếu bạn va vào kẻ địch ở góc nghiêng. Phần hai giới thiệu hệ thống ma pháp cho phép Adol bắn cầu lửa, khiến mọi thứ dễ dàng hơn nhiều. Trong số những ma pháp chiến đấu có phép biến hình thành quái vật, giúp bạn nói chuyện với kẻ địch khác, thấy được nhiều ý nghĩ vừa hài hước vừa hé lộ manh mối quan trọng.

Nghe có vẻ đơn giản quá mức, vì phần lớn thời gian người chơi chỉ lang thang khắp nơi và húc mọi địch thủ cản đường, nhưng đó lại chính là điểm hấp dẫn. Ys không sa vào vũng lầy giải đố hay những màn lang thang trong vô định. Đây là hành trình khá ngắn gọn và mạch lạc, nhưng cũng đầy ắp chất phiêu lưu và kì thú khiến dòng Zelda được ưa chuộng lâu đời như vậy.

Ys ra mắt lần đầu trên máy PC-8801 Nhật Bản vào năm 1987, sau đó được chuyển hệ lên nhiều máy tính cá nhân và máy console khác. Những nền tảng có bản quốc tế bao gồm SEGA Master System, rồi đến MS-DOS và Apple IIGS.

Mặc cho các bản port trên PC phá hỏng phần soundtrack tuyệt vời, cùng với thành công hạn chế, những bản chuyển hệ này vẫn có chất lượng khá OK. Đĩa TurboGrafx-16 đi kèm với máy console US TurboDuo mới là phiên bản giúp cái tên Ys được biết đến rộng rãi hơn, bao gồm các đoạn cắt cảnh mới, lồng tiếng chuyên nghiệp và bản phối nhạc định dạng redbook (CD-DA) tuyệt đỉnh.

Khi chiến đấu, bạn chỉ cần va vào kẻ địch. Nhưng bạn phải đâm theo góc hơi chéo như trong ảnh, vì tấn công trực diện thì không khác gì tự sát.

"RPG gần đây thật quá khó. Người chơi phải rất quyết tâm mới có thể hoàn thành trò chơi. Chúng tôi bắt đầu tự hỏi: liệu điều đó có thực sự 'vui' không? Vì vậy, với Ys, chúng tôi quyết định tạo ra điều ngược lại – một tựa game dễ tiếp cận, dễ chơi, và không chỉ dành cho những tín đồ RPG hardcore."

– Masaya Hashimoto, Nhà thiết kế và lập trình viên của Ys

Falcom đã chỉnh sửa lại hai phần Ys này nhiều lần, đáng chú ý nhất là phiên bản Ys Eternal (1998) trên Windows 95, với bản đồ thế giới mở rộng cho phần đầu, đồ hoạ SVGA làm lại, âm nhạc mới và điều khiển mượt mà hơn. XSeed sau đó cũng bản địa hoá hai phần này sang tiếng Anh và phát hành lại trên PSP và PC hiện đại. Ngoại trừ những người vẫn trung thành với âm thanh rock-synth trên TurboGrafx-16, đây được xem là phiên bản hoàn hảo nhất của Ys I & II.

Series Ys dần trở thành thương hiệu chủ lực của Falcom. Trong khi hai phần đầu kể một câu chuyện trọn vẹn, Ys III: Wanderers from Ys (1989) chuyển sang góc nhìn cuộn ngang và một bối cảnh hoàn toàn khác. Sau thời điểm này, Falcom thiếu nhân lực trầm trọng, buộc phải nhượng quyền phát triển Ys IV cho hai công ty khác, dẫn tới hai phiên bản khác nhau, một cho Super Famicom và một cho PC Engine.

*Ys II* chỉ chính thức được phát hành bằng tiếng Anh trên PC vào năm 2013, nhưng phần này rất ít chữ và đã có bản fan translation.

Ys V (1995) do Falcom tự phát triển cho Super Famicom, với nỗ lực hiện đại hoá series này bằng cách thay thế hệ thống "va chạm" bằng một nút tấn công kiểu Zelda.

Ys VI: The Ark of Napishtim (2003) đánh dấu thời kì hồi sinh trên PC, sử dụng hậu cảnh 3D (nhưng vẫn giữ nhân vật 2D). Engine này được dùng tiếp cho Oath in Felghana, remake của Ys III, và Ys Origin, tiền truyện có nhiều liên kết đến hai phần đầu. Sau đó, Falcom đã chuyển hướng sang handheld với Ys VII (2009) và Ys: Memories of Celceta (remake của Ys IV).

Mặc dù là một trong những tựa CRPG quan trọng nhất trong lịch sử Nhật Bản, Ys chưa bao giờ đạt tới độ phổ biến toàn cầu như Final Fantasy hay Dragon Quest. Thật đáng tiếc, vì series này đầy đủ yếu tố hành động nghẹt thở, hành trình phiêu lưu đến những vùng đất xa xôi, cùng với nhiều bản nhạc thuộc hàng hay nhất trong lịch sử ngành game. KK

Bản remake đã cải thiện và mở rộng đáng kể *Ys I* và II, nhưng vẫn trung thành với lối chơi đơn giản nhưng đặc trưng của series.

Series Ys cũng mang đến nhiều sản phẩm ăn theo, bao gồm một bộ manga, hai anime OVA khác nhau và hàng loạt đĩa soundtrack.